Örnekleme Nedir?
Evrenden örneklem için birim çekme işlemine örnekleme denir.
Evren Nedir? Örneklem Nedir?
Evren, araştırma sonuçlarının genelleneceği (geçerli olacağı) büyük gruptur. Hedef evren, araştırmacının ulaşmak istediği, ancak ulaşması güç olan ve ideal seçimini yansıtan soyut evrendir. Ulaşılabilir (araştırma) evren ise, araştırmacının ulaşabileceği, gerçekçi seçimi olan somut evrendir.
Örneklem, evrenle ilgili çalışmak için seçilen evrenin sınırlı bir parçasıdır.
Neden Örnekleme Yapılır?
Evrenin hepsine gitmek pahalı, zaman ve personel ihtiyacı fazla olan bir iştir. Bunun yerine örnekleme ile daha ucuz, kısa zamanda ve daha az personelle pratik sonuçlar elde edilir.
Örneklem Büyüklüğü Nedir?
Araştırmanızda kabul edilebilir hata sınırları içerisinde klinik anlamlılık ile uyumlu olarak araştırmanın yapılabileceği en az katılımcı sayısı örneklem büyüklüğüdür.
Örneklem Büyüklüğü Hesaplama
Örneklem hesaplama ya da başka bir tanımlama ile örneklem büyüklüğü hesaplama için cevap alınması gereken bazı sorular vardır. Bunlar:
- Çalışmanın tasarımı (vaka-kontrol, kohort vb.) nedir, çalışmanın primer amacı nedir?
- Araştırmada kullanılan değişkenlerin türleri nedir (sürekli sayısal, kesikli sayısal, kategorik)?
- Değişkeniniz sayısal ise standart sapma nedir?
- Çalışma için kabul edilen güç (power) nedir?
- Çalışmada kabul edilen istatistiksel hata payı ya da başka bir deyişle anlamlılık düzeyi nedir (p<0,05 , p<0,01 vb.)?
- Klinik olarak anlamlı etki nedir?
- Kullanacağınız istatistiksel testin türü ve yönü (iki yönlü, tek yönlü) nedir?
Bu bilgilerin dışında bilinmesi gereken gerekli bazı bilgiler de olabilmektedir. Söz gelimi araştırmada beklenen cevaplama yüzdesi nedir? Cevaplamama oranına göre örneklem büyüklüğü artabilmektedir.
Ayrıca bir araştırmada yapılacak tüm istatistiksel testler için gerekli örneklem büyüklüğü hesaplandıktan sonra, hesaplanan değerler içinden en büyük olan araştırmanın örneklem büyüklüğü olarak kabul edilmelidir. Bunun dışında kullanılan başka bir yöntem ise araştırmanın asıl amacına yönelik yapılan istatistik analizler için hesaplanan örneklem büyüklüğünün kullanılmasıdır.
Örnekleme hesabı ve örnekleme yöntemi seçimi bu kadar karmaşık iken, piyasada bulunan birkaç yazılım ya da web sitesi ile standart bazı değerler ile örneklem büyüklüğü hesaplaması yapan kişiler/şirketler sayesinde yapılan klinik araştırmalarının örneklem büyüklüğü neredeyse aynı olacak şekilde standartlaşmıştır. İşini bilen istatistik editörü ya da istatistikten biraz anlayan hakeme denk gelmesi halinde araştırmanın sırf bu yüzden red yemesi içten bile değildir.
Örnekleme ve örneklem büyüklüğü hesaplama için istatistik, epidemiyolojik ve akademik danışmanlık almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
WhatsApp'tan Bize Yazın