Olasılıklı Örnekleme Yöntemleri

Olasılıklı örnekleme yöntemlerinde bireylerin örneklem içerisinde yer alma şansı eşittir. Olasılıklı örnekleme yöntemleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilmektedir:

  • Basit rastgele örnekleme (basit tesadüfi örnekleme, basit rassal örnekleme)
  • Sistematik rastgele örnekleme
  • Tabakalı örnekleme
  • Küme örnekleme
  • Çok aşamalı örnekleme

Basit Rastgele Örnekleme Yöntemi (Basit Tesadüfi Örnekleme, Basit Rassal Örnekleme)

Oluşturulan evren listesinden örnekleme birimlerinin ölçüt olmaksızın çekilmesidir. Örneğin 1.000 kişilik bir hasta listesinden 100 hasta seçileceğini varsayalım. Rastgele sayılar tablosunu kullanarak ya da günümüzde daha sıklıkla kullanılan rastgele sayı üreten yazılım veya internet siteleri yardımıyla 1’den 1.000’e kadar 100 rastgele sayı seçilir. Bu şekilde elde edilen sayıların temsil ettiği hastalar çalışmaya dâhil edilir.

Sistematik Rastgele Örnekleme Yöntemi

Örneğin; 40.000 kişinin hasta dosyası bulunmaktadır. Bu arşivden 400 kişinin dosyasını sistematik örnekleme yöntemi ile seçecek olursak;

  • 40.000 / 400  = 100 ( her 50 dosyada bir dosya örnekleme alınacaktır.)
  • Başlangıç sayısı rastgele sayılar tablosundan 1 – 100 arasında bir sayı seçilerek bulunur.
  • Seçilen sayı 11 ise önce 11’inci dosya örnekleme alınır, sonra her 100 dosyada 1 dosya örnekleme alınır.
  • Böylece örnekleme çıkan dosya numaraları 11, 111, 211, 311, …… , 19.911 olacaktır.

Tabakalı Örnekleme Yöntemi

  • Evrendeki alt grupların evrendeki ağırlıkları oranında örneklemde temsil edilmelerini amaçlar.
  • Alt evrenlerden birim çekme işlemi basit yansız örnekleme ile gerçekleştirilir.

Küme Örnekleme Yöntemi

  • Seçim, asıl birimler üzerinden değil bağlı bulundukları kümeler arasından yapılır.
  • Örneğin; aynı bina, aynı sokak, aynı mahallede oturan aileler veya aynı okulda okuyan öğrenciler birer kümedir.
  • Ailelerin geliri ile ilgili araştırmada; mahalle, sokak veya binaların, öğrencilerle ilgili araştırmada okulların bir kısmı örnek olarak seçilir.

Tabaka ve Küme Ayrımı?

Tabaka içi değişkenlik az iken, tabakalar arası değişkenlik fazla iken, küme içi değişkenlik fazla iken, kümeler arası değişkenlik azdır. Buna göre tabaka ve küme ayrımı yapılarak örnekleme yapılmalıdır.

Çok Aşamalı Örnekleme Yöntemleri

Çok aşamalı örnekleme yöntemlerinde, örneklem seçiminde tabakalı ve küme örnekleme yöntemleri bir arada kullanılır. Örneğin şehirleri tabaka mahalleleri küme olarak kabul edersek. 81 ilden 10 ili seçip, sonrasında 10 ildeki 8.000 mahalleden 800’ünü seçmemiz durumunda çok aşamalı tabakalı – küme örnekleme yapmış oluruz.

Olasılıklı örnekleme yöntemleri ile ilgili istatistik, epidemiyolojik ve akademik danışmanlık almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

WhatsApp WhatsApp'tan Bize Yazın