Makale Kritiği (Critical Appraisal)

Eleştirel Değerlendirme / Makale Kritiği (Critical Appraisal)/Makale Eleştirisi

Eleştirel değerlendirme, belirli bir bağlamda güvenilirliğini, değerini ve ilgisini yargılamak için bilimsel araştırmanın (kanıt) sonucunu dikkatle ve sistematik olarak değerlendirme sürecidir. Eleştirel değerlendirme, bir araştırmanın yürütülme şekline bakar ve iç geçerlilik, genellenebilirlik ve ilgi düzeyi gibi faktörleri inceler.

Eleştirel değerlendirmede ana sorular şunlardır:

1. Kanıtlar bilinen, tanınmış bir kaynaktan mı?
2. Kanıt herhangi bir şekilde değerlendirildi mi? Değerlendirildiyse, nasıl ve kim tarafından değerlendirildi?
3. Kanıtlar ne kadar güncel?

Ayrıca içerdiği genel değerlendirme soruları:

1. Analiz çıktıları nasıl ölçüldü?
2. Ölçüm yöntemi güvenilir mi?
3. Etki büyüklüğü (effect size) ne kadar?
4. Bulguların klinik pratiğe ne gibi etkileri var? Gerçekten ilgili mi ve gerekli mi?
5. Sonuçlar gerçek yaşamda uygulanabilir mi?

Eleştirel değerlendirme veya makale kritiği (Critical appraisal), araştırma bulgularının yararlılığını ve geçerliliğini değerlendirmek için bir araştırma makalesinin güçlü ve zayıf yanlarını tanımlamak için kullanılan sistematik bir süreçtir. Eleştirel değerlendirmenin en önemli bileşenleri araştırma sorusu için çalışma tasarımının uygunluğunun ve bu tasarımın temel yöntemsel özelliklerinin dikkatli bir şekilde değerlendirmesidir. Ayrıca dikkate alınması gereken diğer faktörler, kullanılan istatistiksel yöntemlerin uygunluğu, sonuçların yorumlanması, potansiyel çıkar çatışmalarının değerlendirilmesi ve araştırmanın kendi tasarımına uygunluğudur.

Makalelerin eleştirel değerlendirmesi yapılırken, araştırmanın tasarımına uygun check-list (kontrol listesi) kullanılır. Aslında bu işlem makalenizin daha yazım aşamasında hakemden geçmesi demektir. Önemli olan bu check-listin bağımsız ve tarafsız biri tarafından yapılıyor olmasıdır. Çünkü insan doğası gereği kendi hatasına kördür!

Hazırladığınız tıpta uzmanlık tezinizin veya projelerinizin ya da diğer araştırmalarınızın makaleye dönüştürme sürecinde, araştırma tasarımına uygun check-list ile makalenizin yöntemsel açıdan değerlendirilmesi; editör/hakemden kolaylıkla kabul almanızı sağlar.

Makale kritiği / eleştirel değerlendirme (critical appraisal) hizmetimiz konusunda detaylı bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.